E-book o historii Zagłębia Dąbrowskiego:
|
|
| Sikawka konna zakładowej straży pożarnej w fabryce kotłów parowych Fitzner&Gamper |
| Dariusz Jurek 22.03.2011
|
|
 Sikawka znajdująca się w zbiorach CMP była świadkiem burzliwych dziejów dziewiętnastowiecznego Sosnowca, gdzie w czasach rewolucji przemysłowej obraz miasta kształtowali Polacy, Rosjanie, Niemcy i Żydzi.
Fitzner i Gamper
Historia sikawki związana jest z dwoma przedsiębiorcami Konradem Gamperem, rodem ze Szwajcarii i Wilhelmem Fitznerem. Kariera pierwszego rozpoczęła się w 1874 r., kiedy Gamper objął stanowisko konstruktora w fabryce maszyn Ruffera we Wrocławiu. Wyróżniającego się kierownika awansowano dwa lata później na dyrektora fabryki kotłów parowych i mostów żelaznych w Pielahütte (Huta Piła) w Rudzińcu koło Gliwic. Drugi z przedsiębiorców W. Fitzner objął po ojcu w 1870 r. warsztat kuźniczo-ślusarski w Siemianowicach Śl. wytwarzający sprzęt transportowy. W zabudowaniach po fabryce Fitznera działalność prowadzą obecnie Wojskowe Zakłady Mechaniczne w Siemianowicach Śl., zajmujące się modernizacją i produkcją sprzętu specjalistycznego dla wojska.
Fabryka kotłów parowych
Pod koniec lat 70. XIX w. Konrad Gamper zaproponował Wilhelmowi Fitznerowi współpracę. W 1880 r. wspólnie uruchomili fabrykę kotłów parowych w sosnowieckiej dzielnicy Konstantynów pomiędzy Sielcem a Środulą. Fabryka zatrudniająca 1,6 tys. pracowników należała do największych producentów kotłów parowych na ternie guberni piotrkowskiej i imperium rosyjskiego. Posiadała filie w Warszawie, Siemianowicach Śl., Dąbrowie Gór. i w Kramatorsku koło Charkowa na Ukrainie. Firma wytwarzała kotły parowe dla cukrowni, gorzelni, browarów, papierni i fabryk chemicznych. Kotły z Sosnowca docierały na Ural, Kaukaz i Syberję. Była to „fabryka fabryk”.
Sikawka Flader
Zarząd spółki Fitzner&Gamper zamówił ok. 1902 r. w wytwórni sprzętu strażackiego E. C. Flader w Saksonii sikawkę dla zakładowej straży pożarnej. W katalogu firmy Flader wóz figurował pod nazwą sikawka miejska. Sikawka wyróżnia się niezwykle funkcjonalną konstrukcją. Zamontowano w niej: pompę ręczną, ławki dla załogi, siedziska dla woźnicy i skrzynkę na narzędzia. Z tyłu znajdował się podest do przewozu dwóch osób, dzięki czemu sikawka mogła przewieźć do akcji łącznie 10 osób. Wóz o solidnej żelaznej konstrukcji osadzony był na resorach. Wyposażono go w hamulec ręczny i dwie latarnie. Na ścianach zbiornika wodnego zachowały się mosiężne tabliczki z podpisem: „Towarzystwo Akcyjne W. Fitzner, K. Gamper Sielce-Sosnowice” (Sosnowice - ponieważ Zarząd Miejski ustalił nazwę - Sosnowiec w 1920 r.).
Dalsze losy fabryki
W 1928 r. fabryka kotłów parowych Fitzner&Gamper połączyła się z sanocką wytwórnią wagonów kolejowych, kotłów i maszyn Ludwika Zieleniewskiego i była zakładem filialnym w Sosnowcu. Upaństwowiony po II wojnie zakład w Sosnowcu nazwano „FAKOP". Obecnie w zabudowaniach fabryki działa firma „Foster Wheeler Energy Fakop" produkująca nowoczesne kotły fluidalne.
Autor tekstu: Dariusz Falecki (Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach) |
|
|
0 odpowiedzi |
|
|
Brak dodanych komentarzy. Może czas dodać swój?
|
|
Zaloguj się, aby móc dodać komentarz.
|
|
|
